طلبگی، دنیایی سراسر شوق بندگی
گفت‌وگو ـ مرضیه اینانلو: در یکی از روزهای پایانی سال 93، در تکاپوی مردم برای شروع سال نو و هیاهوی برنامه‌های تلویزیونی، مستندی از شبکه افق پخش شد به نام یکی از میان جمع ـ مستندی چند قسمتی که هدفش معرفی و ترویج سبک زندگی اسلامی ـ دینی بود و در هر قسمت سراغ یکی از فعالین این حوزه می‌رفت در یکی از قسمت‌ها زندگی یک طلبه جوان قزوینی سوژه مستند می‌شود. طلبه‌ای که در کنار درس و کار، هم عکاسی می‌کند، هم وبلاگ‌نویسی و هم باغبانی. داود نوروزی روحانی فعالی است که در نخستین روز از نخستین فصل سال متولد شده و با شروع سال جدید، چهلمین بهار زندگی خود را تجربه می‌کند. او که با تشویق مادربزرگ پا به این مسیر گذاشته، هم‌اکنون در حال تحصیل درس خارج در حوزه علمیه قزوین است و امام جماعت نمازهای ظهر در مسجد شیشه‌گرها و نمازهای مغرب در مسجد آقا سیدکاظم پخش این مستند بهانه‌ای شد تا ما هم گفت‌وگویی با این روحانی جوان داشته باشیم.
فروردین سال 54 در روستای پررود الموت‌غربی متولد شده است. مقاطع ابتدایی و راهنمایی را در همان روستای زادگاهش به اتمام می‌رساند و قبل از آنکه دبیرستان را آغاز کند مادربزرگ حرف‌هایی در گوشش زمزمه می‌کند. نوروزی از آن روزها این‌طور یاد می‌کند: «اقوام من از سمت مادری بسیار متدین بودند و اگرچه لباس روحانیت به تن نداشتند؛ اما باسواد و به قول آن دوران ملّا بودند. حدودا 14 ساله بودم که مادربزرگم از حوزه و طلبگی برایم حرف زد و با توصیه و تشویق ایشان و علاقه‌ای که خودم داشتم از روستا به قزوین آمدم و تحصیلات حوزوی را در حوزه علمیه ملاوردی‌خان آغاز کردم. راهی که تا به امروز آن را ادامه داده‌ام و بابت آن بسیار خوشحال و هر روز دعاگوی مادربزرگم هستم».
مقاطع مقدماتی، سطح یک، سطح دو و سطح سه مراحل تحصیلی یک طلبه در حوزه علمیه است که نوروزی در توضیح این مراحل می‌گوید: «در سطح مقدماتی، دروس صرف و نحو، احکام، بلاغت و بیان آموزش داده می‌شود.
سطح یک وارد اصول فقه و منطق شده و در سطح دو این دروس گسترده‌تر و موشکافانه‌تر تدریس و بررسی می‌شدند.
تحصیل درس خارج هم در سطح سه آغاز می‌شود. پس از مقدمات و سطح یک که به آن پایه‌ی ششم هم گفته می‌شود. آزمونی برگزار می‌گردد که طلابی که این آزمون را با موفقیت سپری کنند ملبس به لباس روحانیت و عبا و عمامه می‌شوند».
طلبه‌ای در لباس سربازی
وقتی از او می‌پرسم که با چه هدفی پا در مسیر طلبگی گذاشته است مانند سایر سوال‌ها ابتدا اندکی مکث و تامل می‌کند و در جواب می‌گوید: «وظیفه‌ی اصلی حوزه تربیت مفسر و مجتهد است که چشم‌انداز من هم برای آینده رسیدن به درجه‌ی اجتهاد است. البته مهمتر از هر هدفی، داشتن ظرفیت لازم برای رسیدن به آن جایگاه است و شاید من ظرفیت رسیدن به چنین مقامی را نداشته باشم.
از آنجا که لباس سربازی امام زمان(عج) را به تن کرده‌ام از خود آقا کمک خواسته‌ام تا هر جا که لیاقت آن را دارم من را پیش ببرند».
امام جماعت مسجد شیشه‌گرها ادامه می‌دهد: «الان طلبه‌ها بعد از اینکه مراحل اولیه تحصیل در حوزه را به اتمام می‌رسانند وارد کارهای مختلف و ادارات می‌شوند. از یک طرف اقدام مناسبی است زیرا بخشی از وظایف خود را با حضور در سازمان‌های مختلف انجام می‌دهند اما از طرف دیگر فرصت کمتری برای ادامه تحصیل و پژوهش باقی می‌ماند. من همواره در تلاش بوده‌ام تا در هر زمینه‌ای که فعالیت می‌کنم برای دین و جامعه مفید و ثمربخش باشم.
ممکن است این فعالیت تبلیغ باشد یا تحقیق و یا هر زمینه‌ی دیگری، مهم خدمت و نتایج سودمند آن است».
درس با طعم چالش و مباحثه
نوروزی صحبت‌هایش را با مقایسه وضعیت حوزه قبل و بعد از انقلاب ادامه می‌دهد و می‌گوید: «تا قبل از انقلاب روحانیت نقش و مسئولیتی در امور نظام و مدیریت دولت نداشت و صرفا کارهای مذهبی و تبلیغاتی بر عهده‌ی این قشر از جامعه بود. اما پس از پیروزی انقلاب حضور روحانیت و مسئولیت آنها زیاد شد و به تبع آن حساسیت مردم جامعه هم نسبت به آنها افزایش یافت».
این روحانی پایه‌ی ده حوزه اضافه می‌کند: «در خصوص حوزه‌های علمیه نیز اکنون شرایط و محدودیت‌های خاصی از لحاظ ثبت‌نام و پذیرش و ... وجود دارد و مانند زمان قبل از انقلاب نیست که افراد با هر سن و میزان تحصیلاتی بتوانند وارد حوزه شوند. روند ورود و طی کردن مسیر در حوزه پیچیده‌تر شد، اما از طرفی امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هم افزایش یافته است.
نوروزی جدیت در تحصیل را از ویژگی‌های مهم یک طلبه عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: «مدیریت و سیستم حوزه علمیه به گونه‌ای است که طلبه باید تمام درس‌ها را جدی بگیرد. به طور مثال استاد توصیه می‌کند طلبه‌ها درس جلسه آینده را پیش مطالعه کنند و پس از تدریس بحث مورد نظر جلسه‌ای تشکیل می‌شود و به نام مباحثه. در این جلسه موضوع به بحث گذاشته می‌شود. طلبه‌ها نظر می‌دهند، انتقاد می‌کنند و در نهایت استدلال‌های یکدیگر را به چالش می‌کشند».
فضایی مجازی اما حقیقی
وقتی صحبت از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به میان می‌آید، نوروزی به ضعف در تولید محتوای مناسب اشاره می‌کند و می‌گوید: «مقام معظم رهبری در یکی از سخنرانی‌های خود بیان کردند که اگر مسئولیت زیادی نداشتند خودشان مسئولیت فضای مجازی را بر عهده می‌گرفتند و وقتی دستور تشکیل شورای رسانه‌های مجازی صادر شد، نشان از اهمیت این حوزه داشت. این فضا اسمش مجازی است اما تاثیر بسیار زیادی بر فضای حقیقی ما دارد.
این طلبه جوان اضافه می‌کند: «ما باید محتواسازی کنیم چون در غیر این صورت مجبور هستیم مطالبی را که بیگانگان و دشمنان تولید می‌کنند استفاده کنیم که آنها هم در واقع هدفی جز سیطره و تخریب دین و فرهنگ ما ندارند. الان فضا و امکانات برای تبلیغ دین بسیار گسترده است. اگر در گذشته منبر تنها رسانه عمومی برای مردم و دین بود اما امروزه ابزارهای متنوعی برای ترویج دین اسلام وجود دارد که روحانیت هم باید از آنها به شکل درستی برای پیشبرد اهداف و انجام وظایفش استفاده کند».
نوروزی ادامه می‌دهد: «البته در قم موسساتی وجود دارد که سال‌هاست در زمینه‌ی تولید نرم‌افزارهای دینی و قرآنی فعالیت می‌کنند و همچنین سازمان تبلیغات اسلامی وب‌سایتی به نام تبیان را راه‌اندازی کرده است که یکی از پربیننده‌ترین سایت‌های ایرانی است و اخبار و مباحث متنوعی را پوشش می‌دهد».
شنبه 29 فروردین 1394
